pieter van bogaert
pieter@amarona.be
Niets bijzonder
Auguste Orts presenteert ‘Printed Matter’
in <H>art, 2011
Naast werk van de eigen kunstenaars – Anouk De Clercq, Herman Asselberghs, Manon de Boer en Sven Augustijnen – produceert Auguste Orts regelmatig werk van derden. Aglaia Konrad maakte in 2009 en 2010 de reeks ‘Concrete & Samples’, evenveel film als choreografie, over twee betonnen kerken en een marmeren steengroeve. De recentste productie – ‘Printed Matter’ – komt van een jong Israëlisch duo. Deze en andere werken zijn in september te zien bij Bozar in Brussel, Buda in Kortrijk en Kask in Gent.
‘Printed Matter’ is het werk van Sirah Foighel Brutmann en Eitan Efrat. De eerste beëindigde in 2008 haar dansstudies bij Parts in Brussel. De tweede studeerde deze zomer af aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Samen vormen ze Til Far en maken ze al enkele jaren video’s, films en performances. De rode draad doorheen dat werk lijkt het abstraheren van politieke en sociale processen.
De vader van de filmmaakster, André Brutmann, is een Israëlisch fotograaf. Zijn vroege dood in 2002 komt er net voor de doorbraak van de digitale fotografie. Omdat hij analoog werkt en zijn foto’s snel naar de krant moeten, vult hij na het werk zijn film met kiekjes van de familie. Dan ontwikkelt hij de film en van die film maakt hij een contactafdruk om er de beste beelden uit te selecteren. Die contactafdrukken zijn het materiaal van deze film.
Naast een stuk mediageschiedenis, over een recent verleden met een heel eigen ritme en perceptie, toont ‘Printed Matter’ ook een belangrijk stuk politieke geschiedenis. De eerste intifada aan het eind van de jaren tachtig en de tweede aan het begin van de eenentwintigste eeuw, de dood van Rabin halfweg de jaren negentig en ontmoetingen met de belangrijkste politieke kopstukken aan Palestijnse en Israëlische zijde. Daartussen zit een niet minder belangrijke persoonlijke geschiedenis. Foto’s van de vrouw van de fotograaf, de geboorte aan het begin van de jaren tachtig van zijn dochter – tevens maakster van deze film – en van haar broer.
Al die momenten, al die stukken en fragmenten, vormen hier een geheel. De filmmakers tonen geen losse beelden, geen foto’s zoals ze verschijnen in de krant of in een fotoalbum. Elke contactafdruk, elk blad met negatieven – want tegen het einde van de film, als de fotograaf overschakelt op kleurenfilm, verdwijnen de eigenlijke contactafdrukken – telt ongeveer 36 foto’s die elkaar bovendien snel opvolgen. Het zorgt voor een vreemde mix van een vluchtige en toch betrokken blik. We kijken in patronen. Er is amper iets te zien en toch is alles zo herkenbaar: de stenen gooiende jongeren, de gezichten van de politici, de moeder en haar kind. We hebben het allemaal al eens gezien.
De moeder geeft commentaar. Zij legt de afdrukken op de tafel en bepaalt het ritme van het kijken. Het is een snelle blik, bij beelden die ze zeer goed kent. Uiteindelijk is er niets bijzonder aan deze film. Precies dat maakt het net zo bijzonder. De totale gelijkschakeling van elke gebeurtenis, de radicale nevenschikking van de persoonlijke en de politieke actualiteit, tonen de geschiedenis als een aaneenschakeling van trivialiteiten. Het resultaat is een miniatuur van monumentale momenten.
‘Printed Matter’ van Eitan Efrat en Sirah Foighel Brutmann is te zien in Bozar op 23 september, in Kask op 28 september. De film is ook geselecteerd voor IDFA in Amsterdam (16-27 november). Meer werk van Auguste Orts is te zien in Bozar op 23 en 24 september en in Buda op 15 en 22 september. Volledig programma en uren staan op www.augusteorts.be.